U Republici Srpskoj (RS) danas se održava referendum o 9. januaru kao danu tog bh.entiteta, i pored odluke Ustavnog suda koji ga je ocijenio neustavnim i izrekao privremenu mjeru zabrane referenduma.
Referendumsko pitanje glasi: “Da li podržavate da se 9. januar obilježava i slavi kao Dan Republike Srpske?”. Komisija za provođenje neustavnog referenduma saopćila je da je osnovu podataka koje je dobila od MUP-a RS utvrdila da pravo izjašnjavanja ima 1.219.399 građana RS. Centralna izborna komisija BiH, naime, odbila je da dostavi Centralni birački spisak referendumskoj komisiji u RS, ocijenivši da ona nije legitimno tijelo koje može dobiti traženi materijal. Odluke današnjeg neustavnog referenduma neće imati bilo kakvu pravnu snagu, a sama činjenica da provođenje referenduma ne kontolišu ni domaći nezavisni posmatrači, niti međunarodni, dovoljno govori o njegovoj vjerodostojnosti. A kada se uzme u obzir da onaj ko je raspisao referendum i koji ga provodi, istovremeno i broji glasove sa izjašnjavanja građana, onda ne treba sumnjati u “dobar odaziv i rezultate” bez obzira koliko se građana danas odluči izaći na glasačka mjesta.
Zvaničnici Republike Srpske odlučili su se za održavanje referenduma i pored toga što je Ustavni sud BiH 9. januar kao Dan RS ocijenio neustavnim još u novembru prošle godine i tu odluku potvrdio i 17. septembra izričući uz to i privremenu mjeru zabrane referenduma u RS-u. Izuzimajući političko rukovodstvo i organe Republike Srpske, protiv referenduma je i međunarodna zajednica. Upravni odbor Vijeća za implementaciju mira (PIC), izuzimajući Rusku Federaciju, poručuje da je on antidejtonski i da narušava bezbjednosnu situaciju u BiH. Ured visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini smatra da se odluka Ustavnog suda BiH iz novembra 2015. godine, mora provesti, te da je referendum neprihvatljiv i da nema ustavnu i pravnu snagu.
Protiv referenduma su Ambasada Sjedinjenih Američkih Država i Evropska unija. Referendumu se protivi i susjedna Hrvatska, a Srbija je prvobitno saopćila da je to unutrašnje pitanje Republike Srpske, da bi tri dana uoči referenduma njen premijer Aleskandar Vučić izjavio da ne podržava organiziranje referenduma.
Venecijanska komisija, koja je savjetodavno tijelo Vijeća Evrope, poručuje da je “Ustavni sud utvrdio da je Dan Republike Srpske neustavan kao diskriminirajući nad nesrpskim stanovnicima entiteta RS, a svrha referenduma je da se dovedu u pitanje ovlaštenja Suda, što nije prihvatljivo”. Naglašava, također, da se presude Ustavnog suda u državi, u kojoj je na snazi vladavina prava, provode i nisu nikakve teme za glasanje, bilo u parlamentima bilo u narodu, uz preporuku da se referendum ne održi. Kolegijum Narodne skupštine RS, koja je u julu glasovima srpskih poslanika usvojila odluku o referedumu, zatražio je 21. septembra od Vlade RS da u skupštinsku proceduru uputi prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o praznicima Republike Srpske, s ciljem provođenja odluke Ustavnog suda BiH o Danu RS. Prema ranijim najavama, izmjene zakona bi se odnosile na to da 9. januar kao praznik RS-a ne bi imao karakter obaveznosti za Bošnjake i Hrvate u tom entitetu.
ZADNJE VIJESTI IZ Bosna i Hercegovina Vijesti
