Ne dešava se često da država koja ima manje stanovnika nego grad Vašington bude lakmus test za američku spoljnu politiku. To je, međutim, slučaj jer je trenutno u Senatu na čekanju Protokol o pristupanje Crne Gore NATO-u, navodi se u tekstu nekadašnjeg avjetnik za evropska pitanja američkog potpredsjednika Džozefa Bajdena Majkl Helcela u “Huffington post-“u.
On podsjeća da je u decembru u Senatu falilo dva glasa da Protokol bude jednoglasno ratifikovan a da je senatski Odbor već dva puta dao zeleno svjetlo.
„Ako vođa senatske većine Mič Mekonel ponovo ne uspije da obezbijedi jednoglasnu podršku, može da uvrsti Protokol kao tačku u normalnoj proceduri o kojoj će glasati prozivkom. U tom slučaju, nesumnjivo dvije trećine senatora bi podržalo Protokol. Crna Gora bi onda pričekala da ratifikuju preostale države a završni korak u rukama je Donalda Trampa, američkog predsjednika – da potvrdi Pristupni protokol te da obavijesti ostale zemlje članice da je to uradio. Ali to ne mora da bude scenario koji će Bijela kuća da slijedi“, navodi se u tekstu Huffington post-a.
Podsjećaju da je Tramp NATO nazvao zastarjelom organizacijom a da je više puta izrazio divljenje prema ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu i želju da sarađuje s Kremljom. Putin, koji je 2001. javno govorio o mogućnosti da Rusija uđe u NATO, sada proširenje Alijanse smatra prijetnjom.
Crna Gora ima malobrojnu vojsku, piše Helcel, koja broji 1.950 aktivnih pripadnika a na putu je da za odbranu izdvaja 2 odsto BDP što je cilj NATO-a.
„Iako je po svim vojnim standardima gotovo nemoguće da Crna Gora bude prijetnja Rusiji, želja Moskve da ima veći uticaj na Balkanu i paranoja u vezi sa NATO, stvorili su problem maloj državi. Pro-NATO premijer Milo Đukanović je 2013. odbio predlog Ruske Federacije da osnuju vojnu bazu u Baru. S jeseni 206. je pokušan državni udar gdje je grupa pro-ruskih Srba pokušala da ubije Đukanovića i preuzme kontrolu nad Vladom“, piše Helcel.
Kremlj, dodaje, razumije geopolitičke posljedice ulaska Crne Gore u NATO jer „cijela sjeverna obala Mediterana bila bi NATO teritorija“.
„Hoće li sad Tramp, poštujući Putinove želje, da sugeriše lideru senatske većine da o crnogorskom Protokolu uopšte ne bi trebalo raspravljati? Bilo je slučajeva gdje su sporazumi „ležali u fijokama“ senatskog Spoljno-političkog odbora decenijama da bi na kraju bili povučeni.
Takav scenario je malo vjerovatan. Mekonel je oduvijek snažan podržavalac NATO-a. On je i žestoki branilac ustavne podjele moći. Ne postoje indikacije da bi Protokol mogao da „stavi u fijoku“.
Čak i da Senat podrži dokument, Tramp ima ovlašćenja da odluku vrati, što je malo vjerovatno da bi se moglo desiti. Veto SAD-a značio bi predaju liderske pozicije u NATO-u“, ističe se u tekstu “Huffington” post-a.
„U domaćoj politici, to bi predstavlju ozbiljnu konfrontacija Trampa i Kongresa gdje njegova partija ima većinu.
Međunarodno bi takav potez imao još veći uticaj jer bi odbacivanje kandidature Crne Gore značio okretanje SAD prema Rusiji i pristanak Vašingtona da Rusija ima sve veći uticaj na Balkanu “ ističe se u tekstu.
Na posletku, odbijanje Crne Gore da postane članica NATO-a predstavljalo bi kraj politike „otvorenih vrata“. Onda bi se države članice poput Poljske, Litvanije, Letonije, Estonije, koje su pod stalnom prijetnjom SAD-a, pitale da li bi Tramp poštovao Član 5. o kolektivnoj odbrani. „Bio bi to početak kraja Alijanse“, upozorava Helcel.
U tekstu zaključuju da je Crna Gora zaslužila da bude u NATO-u te da bi Senat što prije trebalo da ratifikuje Protokol a predsjednik to da potvrdi; u suprotnom, pokazaće svijetu da će na spoljnu politiku SAD-a neviđen uticaj imati Kremlj.
ZADNJE VIJESTI IZ Region
