7. Oktobra. 2025. Svijet

Dvije godine rata u Gazi: Desetine hiljada mrtvih, glad i razorena enklava

Dvije godine traje razarajući izraelski rat u Pojasu Gaze koji je doveo do desetina hiljada mrtvih, gladi i razaranja. Prema podacima Agencije Ujedinjenih nacija za palestinske izbjeglice (UNRWA), od oktobra 2023. godine ubijeno je više od 66.100 ljudi, uključujući najmanje 18.430 djece. Više od 80 odsto objekata je uništeno. U Gazi vlada ozbiljna nestašice hrane, čiste vode i lijekova. 

Izraelska vojska pokrenula je brutalnu ofanzivu na Gazu nakon napada Hamasa 7. oktobra 2023. godine, od kada je raseljeno gotovo cjelokupno stanovništvo.

Oko 268.000 stambenih jedinica potpuno je uništeno, 148.000 teško oštećeno, a 153.000 djelimično, što je raselilo više od 288.000 porodica. Većina od 125.000 šatora u kojima su smješteni sada je neupotrebljiva.

Gotovo dva miliona Palestinaca je prisilno raseljeno od početka rata, a 293 skloništa i centra za raseljene osobe pogođena su izraelskim napadima, saopštili su iz Vladine kancelarije za medije Gaze.

Manje od 40 odsto bolnica i dalje je funkcionalno, a ubijeno je najmanje 1.670 medicinskih radnika, 140 pripadnika civilne zaštite i 254 novinara.

Iz Vladine kancelarije za medije Gaze su saopštili da je prijavljeno oko 12.000 pobačaja među trudnicama zbog gladi i nedostatka zdravstvene zaštite.

Izrael je optužen da je “sistematski” ciljao zdravstveni sektor Gaze, uništivši ili onesposobivši 38 bolnica, 96 zdravstvenih centara i 197 kola hitne pomoći.

Prema izvještaju, 95 posto škola u Gazi je oštećeno, a 165 obrazovnih ustanova potpuno uništeno. U napadima je ubijeno 13.500 učenika, 830 nastavnika i gotovo 200 univerzitetskih profesora i istraživača.

Naveli su da je uništeno 835 džamija, dok je 180 djelimično oštećeno. Izvršeni su napadi na tri crkve, 40 groblja je uništeno, a više od 2.450 tijela ukradeno je s grobnih mjesta.

Nezavisna međunarodna istražna komisija Ujedinjenih nacija zaključila je prošlog mjeseca da Izrael čini genocid u enklavi, gdje je njegova opsada i blokada svih osnovnih potrepština izazvala glad od posljedica koje je preminulo više od 460 Palestinaca, uključujući više od 150 djece.

Započeti mirovni pregovori

Nakon što je američki predsjednik Donald Tramp iznio mirovni plan, koji se sastoji od 20 tačaka, koji je prihvatio izraelski premijer Benjamin Netanjahu, Hamas je izrazio spremnost da oslobodi sve žive taoce i preda tijela poginulih. 

U Trampovom mirovnom planu, između ostalog, poziva se na uspostavljanje privremene spoljne uprave u palestinskoj enklavi i raspoređivanje međunarodnih snaga.

Hamas je izrazio spremnost da oslobodi sve žive izraelske taoce i preda tijela poginulih, ali negirao je tvrdnje da je spreman da položi oružje.

Tramp je pozdravio izjavu Hamasa da prihvata određene elemente plana. Izrael je takođe izrazio podršku novom naporu SAD.

Prema planu, Hamas bi u roku od tri dana oslobodio preostalih 48 talaca, od kojih se za njih 20 vjeruje da su živi. On bi potom predao vlast i razoružao se.

Juče su počeli indirektni pregovori Izraela i Hamasa u Egiptu o razmjeni talaca i zatvorenika, kao i o prekidu vatre u Gazi.